Agufié(-di-fru-penjadis)
Rosa pendulina
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier à fruits pendants, Églantier des Alpes.
Descripcioun :Agufié (o agoulencié) que trachis en mountagno dins li bos clar souto li faiard o li sapino. Se recounèis à si flour roujo, si fueio coumpausado de 7 à 11 fueioun, sènso péu e à si fru penjadis. Peréu es un di rare agoulencié qu'a ges de pougnoun, o quàsi. Lou pecou èi glandoulous (fotò) o contro dóu fru .
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 2400 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Bos clar
- Faio
- Relarg à aubret
- Prado à rousèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa pendulina L., 1753
(= Rosa alpina L., 1753 )
Racambolo
Allium scorodoprasum
Amaryllidaceae Alliaceae
Àutri noum : Rocambolo, Aiet-d'Espagno.
Noms en français : Rocambole, Ail rocambole.
Descripcioun :La racambolo es un grand aiet prim emé de fueio larjo (10 à 15 mm) e claro d'ounte se vèi uno grosso costo. Trachis en mountagno dins li prado, lis ermas e li meissoun. Se recounèis à si bousseleto vióuleto founso à quàsi negro, au mitan de quàuqui flour pourpro dins un brout de 2 à 3 cm de larg.
Usanço :Es uno planto manjadisso, li fueio e li bousseleto se bouton dins lou manja dóu meme biais que l'aiet cultiva. Coume tóuti lis aiet èi bon pèr la santa de proun de biais (vèire çai-souto : anti-óussidanto, anti-enflamativo, anti-bateriano...). Ei pèr eisèmple vertuouso contro li verdau.
Port : Erbo
Taio : 60 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Meissoun
- Prado
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium scorodoprasum L., 1753